Overheid zit fout met kansspelwet

Het ministerie van Justitie houdt al een jaar lang angstvallig een brief van de Europese Commissie geheim waarin een verbod staat op het Totomonopolie op sportweddenschappen.

Een begeleidend schrijven van het ministerie van Justitie op een verzoek op basis van de wet openbaarheid van bestuur (wob). Dit verzoek werd door stichting Loterijverlies gedaan. In de brief staat het verzoek om openbaarmaking van de brief van de Europese Commissie van 28 februari 2008. In deze brief van Justitie wordt met name op de laatste pagina uitgelegd hoe schadelijk de brief van EC uit 2008 zou zijn voor Nederland.

Reden is dat het zou ‘leiden tot een eenzijdige discussie, ook in de media, over het Nederlandse kansspelbeleid’. Bovendien zou het ‘afbreuk kunnen doen aan de positie van Nederland’, zo schrijft het ministerie in reactie op een verzoek op de wet openbaarheid van bestuur.

Illegaal

In de brief, die in bezit is van de Telegraaf, wordt Nederland keihard op de vingers getikt. Na jarenlang heen en weer praten, trekt de Europese Commissie (EC) in het dwingende advies de conclusie dat de overheid in strijd met het Europese verdrag handelt. Het monopolie voor de voetbaltoto (van de Lotto) is in Nederland illegaal, zo wordt gesteld. De commissie kan deze conclusie nu afdwingen voor het Europese Hof van Justitie.

Zelfs Eerste en Tweede Kamerleden hebben het gevoelige stuk nooit toegestuurd gekregen, maar alleen kortstondig mogen inzien. Volgens Hirsch Ballin blijft de correspondentie op verzoek van de EC vertrouwelijk. Een woordvoerder van de EC laat echter weten dat het altijd aan de lidstaten zelf wordt overgelaten om dergelijke rapporten, waarin met ‘redenen omklede adviezen’ staan, in de openbaarheid te brengen.

Juristen stellen dat publiek maken van het rapport nog veel grotere consequenties heeft. Met het advies zouden namelijk alle maatregelen die Justitie momenteel neemt tegen internationale aanbieders van sportweddenschappen, waarschijnlijk sneuvelen voor de rechter. “Het is zeer zorgelijk dat burgers geconfronteerd worden met een wet en daarvoor boetes kunnen krijgen, terwijl die wet in strijd is met het Europees recht”, zegt hoogleraar internationaal strafrecht Geert-Jan Knoops.

Schokkend

Ook kansspeladvocaat Justin Franssen, die de Nederlandse overheid in 2003 nog adviseerde over Holland Casino en tal van rechtszaken voor kansspelaanbieders voert, vindt de geheimhouding schokkend. “Anders dan de minister wil doen geloven, is er maar een oplossing: het feitelijk illegale monopolie op sportweddenschappen in lijn brengen met de Europese wet.” Het ‘met redenen omklede advies’ is het slotstuk stelt de EC. “Het is geen informatieverzoek. Nederland handelt in strijd met het Europese verdrag”, zegt de EC-woordvoerder. Het ministerie stelt echter dat er nog steeds sprake is van een dialoog. Hirsch Ballin houdt vol dat de Nederlandse regelgeving rond gokken kan worden gerechtvaardigd.